ALMANYA’DA YAŞAM MALİYETLERİ
1 Mart 2020 itibariyle Nitelikli Göçmen Yasası Almanya’da yürürlüğe girdi. Almanya bu yasayla birlikte yılda 25.000 nitelikli işçi istihdam etmeyi planlıyor. Bu işçilerin özellikle Avrupa Birliği’ne bağlı ülkelerin dışından tercih edilmesi planlanıyor. Tabii ki bu durumda ilk akla gelen ülke de Türkiye oluyor. Alman- Türk ilişkilerinin tarihin her döneminde iyi olması ve Almanya’da bulunan 3 milyondan fazla Türk nüfusu bu noktada önem arz ediyor. Bizde bu yasayla birlikte Almanya’da çalışmaya başlamayı düşünenler için Almanya’daki yaşam maliyetlerini kaleme almaya çalıştık. Keyifli okumalar dileriz.
Almanya’da maaşlar brüt olarak telaffuz edilmektedir. Net maaşınız ortalama olarak brüt maaşınızın 3/5 i kadardır. Almanya’da asgari ücret haftalık toplam çalışma saatinize ve ailevi durumunuza göre değişmekle birlikte 2020 yılı için ortalama brüt 1500€-1600€ arasındadır. Almanya sosyal bir devlet olmasından dolayı maaşınıza ek olarak sosyal yardımlar alabilirsiniz. Örneğin; evli veya bekar olup çocuk sahibi olan kişilere çocuk başına ödeme yapılmaktadır. Ayrıca her çocuk için ayrı ayrı eğitim masrafı, yetiştirme masrafı ödenmektedir. Yani evli olup 2 çocuk sahibi olan bir aile asgari ücret olarak yaklaşık olarak brüt 2200€-2400€ arası bir maaş alabilmektedir.
Eğer Almanya’ya yeni göç yasası ile giderseniz rağbet gören mesleklerin ortalama aylık brüt maaşları şunlardır:
- Aşçı: 2700€
- CNC Operatörü: 3100€
- Hasta Bakıcı / Hemşire: 3200€
- Mekatronik Teknikeri: 3300€
- Fizyoterapist: 3,400€
- Makinist: 3450€
- Ortez ve Protez Teknikeri: 3500€
- İnşaat Mühendisi: 4500€
- Elektronik Mühendisi: 5500€
- Doktor/ Diş Hekimi: 5500€ – 9000€
Öncelikle Almanya’da yaşam maliyetlerine geçmeden önce şunu belirtelim. Almanya Avrupa’nın en güçlü ekonomisi durumundadır. Dünya’nın ise en büyük dördüncü ekonomisidir. Kişi başı düşen yıllık milli gelir 45.000€ seviyelerinde. Ülkede yıllık enflasyon oranı % 1- 1,5 arasında. Enflasyonun düşük olması sebebiyle yaşam masrafları çok cüzi artışlar gösteriyor. Yani alım gücü her daim yüksek.
Kira ve Fatura
Her ülkede olduğu gibi Almanya’da da kiralar tutacağınız evin konumuna, büyülüğüne ve size sunduğu konfora göre belirlenmektedir. Bizim vereceğimiz fiyatlar ortalama bir evin maliyetidir. Ayrıca kiralar bulunduğunuz şehre göre de değişiklik göstermektedir. Genellikle Almanya’nın batısı doğusundan daha pahalıdır. Ancak doğuda ülkenin başkenti Berlin’in olduğunu ve Almanya ortalamasından pahalı olduğunu unutmayın.
Almanya’da insanlar genelde 4-5 katlı apartmanlarda oturmaktadır. İngiltere ve ABD’de olduğu gibi müstakil yaşam revaçta değil. Almanya’da 3+1 veya 2+1 gibi söylemler yoktur. Toplam oda sayısı söylenir. 4 odalı veya 3 odalı daire gibi. Evler genellikle eşyasız kiralanmaktadır. Ayrıca eşyasız evler çoğunlukla mutfaksızdır. Yani ayrıyeten kiralayacağınız eve mutfak yaptırmalı veya önceki kiracıdan mutfağını belli bir ücret karşılığı almalısınız. İsterseniz başka bir eve geçerken mutfağınızı götürebilir veya sizden sonraki kiracı ile anlaşabilirseniz ona satabilirsiniz.
Almanya’da iki şekilde daire kiralama yöntemi vardır: Warmmiete ve Kaltmiete. Kiranıza çöp toplama, apartman aidatı, elektrik ve internet faturalarınız dahil olarak tek fiyat öderseniz Warmmiete olarak adlandırılır. Eğer ödediğiniz kiraya faturalar dahil değilse Kaltmiete’dir. Bizim vereceğimiz fiyatlar sadece kirayı kapsamaktadır. Fatura bedellerini ayrıca belirteceğiz.
Almanya’da daire sayısı az olduğu için tutmak istediğiniz daire için çok çaba sarf etmeniz gerekebilir. Genellikle ev tutma süreci 2-3 ay sürebilir. Kiralamak istediğiniz evi görmek için öncesinde randevu almanız gerekmektedir. Kiralama aşamasında ev sahipleri genelde 3 kira bedeli depozito(Kaution) istemektedir. Kira kontratları genelde süresizdir. Evden çıkmak isterseniz 3 ay önceden ev sahibine haber vermeniz gerekir. Süresiz kontratta kiranızı düzenli ödemeye devam eder ve ev sahibiniz de evden sizi çıkarmak için geçerli bir sebep sunamazsa kiraladığınız daire de istediğiniz sürece kalabilirsiniz. Kanunlar bu noktada kiracının yanındadır.
Almanya’ da pazar günleri, tatil günleri ve her gün akşam 22.00’den sabah 07.00’ye kadar dairenizde sessiz olmanız istenir. Bunu Ruhezeit(dinlenme zamanı) diye adlandırırlar. Eğer dairenizde toplu bir organizasyon yapmayı düşünüyorsanız komşularınızdan izin almayı unutmayınız.
Almanya’ya ilk taşınanlar için daire kiralamanın dışında paylaşımlı konaklama da uygun olabilir. Özellikle öğrencilerin ve bekar yaşayanların tercih ettiği bir daireyi birkaç kişi paylaşma Almanya’da yaygın olarak görülmektedir. Paylaşımlı konaklama da genellikle bir odanız olur. Banyo ve mutfak ortak kullanım alanıdır. Paylaşımlı konaklama da fiyatlara genellikle faturalar dahildir.
| DAİRE TÜRÜ
Şehir |
Paylaşımlı Daire
(Faturalar dahil) |
1 Oda | 2 oda | 3 Oda | 4 Oda |
| Berlin | 250€ – 500€ | 200€ – 400€ | 300€ – 600€ | 400€ – 900€ | 500€ – 2000€ |
| Hamburg | 300€- 600€ | 300€ – 600€ | 350€ – 650€ | 550€ – 1000€ | 800€ – 2100€ |
| Frankfurt | 300€ – 600€ | 300€ – 650€ | 400€ – 750€ | 600€ – 1200€ | 900€ – 2200€ |
| Münih | 350€ – 650€ | 350€ – 700€ | 500€ – 1000€ | 700€ – 1300€ | 900€ – 2500€ |
| Leipzig | 200€ – 400€ | 150€ – 300€ | 200€ – 500€ | 300€ – 800€ | 400€ – 1200€ |
Şehirlerdeki ortalama aylık kira fiyat aralıkları tabloda görüldüğü gibi. Büyükşehirlerde kiralar daha yüksek. Ancak Leipzig ve Dresden gibi ülkenin doğusunda yer alan ve görece küçük şehirlerde kiralar daha uygun. Fakat maaşlar da büyükşehirlere göre daha düşük olabiliyor.
Şimdi gelelim Kaltmiete olarak kiraladığınız evin diğer masraflarına. Bunlar Nebenkosten(yan giderler) olarak adlandırılır. Ödediğiniz kiranın dışında internet, telefon, elektrik, su, ısınma ve kablolu tv vb. masraflarınız olur. Faturalarınız yaşadığınız evin büyüklüğüne ve evde yaşayan kişi sayısına göre değişmekle beraber ortalama fiyatlar şunlardır:
| Fatura | Aylık ortalama tutar |
| Su | 40€ – 80€ |
| Elektrik | 70€ – 110€ |
| Isınma | 75€ – 150€ |
| İnternet | 30€ – 60€ |
| Telefon | 15€ – 50€ |
Almanya’da faturalarınıza ek olarak hane başına ödenmesi zorunlu olan yayın ücreti(Rundfunkbeitrag) vardır. Kamuya ait medya kuruluşlarının finanse edilmesi amacıyla halktan alınan bu katkı payını, evinizde radyo veya televizyon olsa da olmasa da ödemek zorundasınız. Söz konusu tutar aylık 17,50 Euro’dur ve genellikle üç aylık tutarlar birleştirilerek ödenir.
Yeme – İçme ve Mutfak Masrafı
Almanya’da ev dışında yeme – içme kültürü fazlaca gelişmiştir. Alman mutfağı dünyaca çok bilinmemekle birlikte Alman mutfağının et, patates ve ekmek üzerine kendine has tarifleri meşhurdur. Yemek yemeyi düşündüğünüz yerin konumu ve kalitesi fiyatların belirlenmesinde en önemli etkenlerdir. Özellikle büyükşehirlerde istediğiniz dünya mutfağına ait lokanta ve restoranlara kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Ortalama bir restoranda yenecek tek kişilik yemeğin fiyatı 10€ ile 25€ arasında değişmektedir. Siz tabii ki daha ucuza da karnınızı doyurabilirsiniz. Mesela bir hamburger menüsünün fiyatı 8€ – 10€ arasıdır. Dışarıda içebileceğiniz bir kahvenin fiyatı ise 2€ – 4€ arasıdır.
Almanya’da alışveriş yapabileceğiniz birçok süpermarket zinciri mevcut. Bunların en önemlileri olarak Netto, Rewe, Lidl, Edeka, Hit, Aldi, ve Penny gibi ülke genelinde birçok şubesi olan mağazalar sayılabilir. Bu mağazalardan Edeka ve Hit nispeten daha pahalı fiyatlar sunuyorken, Netto ve Penny daha düşük fiyatlar sunmaktadır. Bu süpermarketlerin birçoğu nispeten daha uygun fiyatlara sahip kendi markalı ürünlerini de satmaktadırlar. En başta bahsettiğimiz gibi ülkede enflasyon çok düşük olduğu için mutfak masraflarınız yıldan yıla çok ciddi yükselme göstermez. Ortalama 2 çocuklu bir ailenin aylık mutfak masrafı 400€ – 600€ arası değişmektedir. Belli başlı gıda ürünlerinin ortalama fiyatları aşağıdaki gibidir:
| Ürün | Ortalama Fiyatı |
| Ekmek(300 gr.) | 0,69€ |
| Dana Eti Biftek(1 kg.) | 12,50€ |
| Dana Eti kıyma(1 kg.) | 4,99€ |
| Yumurta(12 adet) | 1,49€ |
| Süt(1 lt.) | 0,69€ |
| Ezine Peyniri(1 kg.) | 12,90€ |
| Zeytinyağı(1 lt.) | 3,99€ |
| Portakal(1 kg.) | 0,99€ |
| Muz(1 kg.) | 1,19€ |
| Limon(1 kg.) | 1,39€ |
| Domates(1 kg.) | 2,29€ |
| Patates(1 kg.) | 0,99€ |
| Soğan(1 kg.) | 1,19€ |
| Çiçek Balı(500 gr.) | 2,39€ |
| Tuvalet Kağıdı(16’lı) | 2,95€ |
Sosyal ve Sportif Etkinlikler
Almanya’da insanlar kültürel etkinliklere ve sanata da çok önem veriyorlar. Her şehrin müzeleri, opera ve bale sahneleri, tiyatroları, konser salonları, büyük kütüphaneleri ve daha birçok benzer kültürel faaliyet alanları vardır. Almanya’da sanat ve sanatçı değerlidir. Fiyatlar da diğer Avrupa ülkelerine nazaran daha makuldür. Tek kişilik sinema bileti fiyatı ortalama 10€ – 12€’dur. Tiyatro ve konser fiyatları ise tek kişi için 25€ – 100€ arasında değişmektedir.
Almanya’da spor her yaştan insanın ilgi alanındadır. İşe yürüyerek veya bisikletle gidip gelmek çok revaçtadır. Almanlar için özellikle futbol bir tutkudur. Hatta daha ötesi diyebiliriz. Özellikle genç nüfus arasında spor salonuna üye olan sayı da çok fazladır. Aylık ortalama 20€ – 30€ arası bir fiyata spor salonuna üye olabilirsiniz.
Ulaşım
Almanya’da şehirlerde toplu ulaşım ağı çok gelişmiştir. Şehir içi ulaşımda en çok tercih edilen araç raylı sistemlerdir. Neredeyse tüm büyükşehirlerde bulunan şehir içi tren hattına S-Bahn(Stadtbahn) denmektedir. Ayrıca özellikle yer altından giden U-Bahn(Untergrundbahn) ve teknolojik olarak daha iyi olan Straßenbahn yani tramvaylar yer almaktadır. Ayrıca şehir içi otobüs hatları mevcuttur.
Almanya’da toplu taşıma biletleri çok çeşitlidir. Kullandığınız taşıt ve bölgeye kısa mesafe biletleri (göre iki veya dört durak gidebileceğiniz), tek yön tek kullanımlık biletler, günlük biletler, haftalık ve aylık biletler bulunmaktadır. Biletler tüm toplu taşıma araçları için geçerlidir. Birçok ülkede olduğu gibi Almanya’da da belli gruplar için toplu ulaşımda indirimler uygulanır. Örneğin sosyal yardım alanlar, emeklilik yaşına gelmiş olanlar, öğrenciler, engelliler ve belli bir yaşa kadar çocuklar ve gençler bu indirimlerden faydalanabilirler. Bunun yanı sıra uzun süreli abonmanlarda %10-15’lere varan indirimler de uygulanmaktadır.
Almanya’da günlük bilet fiyatları 5,50€ – 9,50€ arasında değişmektedir. Büyükşehirlerin ortalaması 7,50€’dur. Aylık biletlerde en ucuz şehir 65€ ile Münih’tir. En pahalı şehir ise 110€ ile Hamburg’dur. Büyükşehirlerin ortalaması ise 80€ civarıdır.
Bilet kontrolleri kontrolörler tarafından yapılır. Birçok ülkede gördüğümüz istasyon veya durak girişlerindeki turnikeler ya da araca binilince cihaza okutulan kartlar ve benzeri ücret ödeme yöntemlerini Almanya’da görmeniz mümkün değildir. Biletinizi alır araca binersiniz; kontrolör denk gelirse biletinizi kontrol eder. Almanya’da birçok sistem gibi toplu ulaşım da güven anlayışı üzerine inşa edildiğinden, her yolculuğunuzda kontrolöre denk gelmeyebilirsiniz. Toplu taşıma araçlarında biletsiz yakalanmanın cezası ise eyaletten eyalete 40€ – 80€arasında değişiklik göstermektedir.