Almanya’da sağlık sigortası her bireyin yaptırması zorunlu olan bir haktır. Almanya’da iki çeşit sağlık sigortası vardır: Yasal sağlık sigortası(GKV) ve özel sağlık sigortası(PKV). Almanya’da halkın yaklaşık %90’ı yasal sağlık sigortasına tabidir.
Yasal sağlık sigortasına bağlıysanız primlerinizi her ay sigorta kurumuna ödemeniz gerekir. Ödeyeceğiniz primler belli bir üst limite kadar aylık gelirinize göre belirlenir. Eğer sözleşmeli olarak bir kurumda çalışıyorsanız ödemeniz gereken primin yarısını işvereniniz öder. Diğer yarısı ise sizin brüt maaşınızdan kesilir. Serbest çalışan veya öğrenci iseniz priminizin tamamını kendiniz yatırmalısınız. Yasal sağlık sigortasına bağlı olanlar ödenen primlerin yüksekliğine, cinsiyete, yaşa veya sağlık durumuna bakılmaksızın aynı tıbbi hizmetlerden yararlanır. Eşiniz var ve çalışmıyorsa aynı şekilde çocuklarınız da varsa onlar da ek bir sigorta primi yatırmanıza gerek kalmadan size bağlı olarak sigortalı sayılırlar.
Yasal sağlık sigortasının en önemli hizmetleri şunlardır:
- Doktor tedavisi
- Reçeteli ilaçlar(Doktor reçetesi ile alacağınız ilaçlar için min.5€ max.10€ ücret ödersiniz. 18 yaş altı ve hamileler için ilaçlar ise tamamen ücretsizdir)
- Hastane tedavisi ve rehabilitasyon
- Hamilelik ve doğumda doktor ve ebe desteği(Hamilelik süresince tüm doktor muayeneleri, doğum ücreti, doğum öncesi doğuma hazırlık kursları, doğum sonrası 1 ay bebeğin evde kontrolü ve emzirme/uyku gibi konularda destek olunması gibi hizmetlerin tamamı sigorta kapsamında ve ücretsizdir)
- Çocuk ve yetişkinler için koruyucu ve önleyici sağlık hizmetleri ve erken teşhis muayeneleri
- Tavsiye edilen aşılar
- Koruyucu diş bakımı ve diş hekimi tedavisi
- Psikoterapi
- Evde hasta bakımı veya belli şartlar altında palyatif bakım
- İyileştirmeye yönelik araçlar (fizyoterapi ve ergoretapi) ve yardımcı araçlar (tekerlekli sandalye, işitme cihazı, protez).
Yasal sağlık sigortasında bazı hizmetler için ek ödeme yapmanız gerekebilir. Örneğin reçeteli ilaçları yasal sağlık sigortası ödemektedir. Ancak sigortalı olarak ilaçlara katılım payı ödemek zorunludur. Hastanede tedavi, evde hasta bakımı, tedavi amaçlı yardımcı araçlar ve yol masrafları için de ek ödeme yapmanız gerekmektedir. Ayrıca hastanede yattığınız sürece günlük 10€ bir ödeme yaparsınız. Yıllık en fazla 280€(28 günlük) ödeme talep edilir. Bir yıl içinde 28 günden fazla hastanede kalmanız gerekirse 28 günden sonrası için ödeme yapmazsınız. 18 yaş altı ve doğum için hastaneye yatanlar bu ek ödemeden muaftır.
Sigortalıya maddi olarak fazla bir yük oluşturmamak için tüm ek ödemelerinin toplam oranı yıllık brüt gelirin en fazla % 2’si kadardır, kronik hastalıklarda ise % 1’dir. Çocuklar ve 18 yaş altı gençler ek ödemelerin birçoğundan muaf tutulmaktadır. Düşük gelirli kişiler için özel düzenlemeler geçerlidir.
Özel sağlık sigortası daha çok yüksek gelirlilere hitap eden bir sigorta türüdür. 2020 yılı için yıllık brüt 62.550€ ve üzeri gelire sahip olanların özel sağlık sigortası yaptırma hakkı vardır.
Özel sağlık sigortasının primleri gelire göre değil, hastalanma riskine göre belirlenir. Sigorta yapılmasında yaş ve sağlık durumuna bağlı olarak prim masrafları değişebilir. Sigortanın prim masrafları mutabık olunan hizmetlere göre de belirlenir. Örneğin; sigorta sözleşmesinde diş protezi, başhekim tarafından muayene veya tek kişilik odada kalma talebi kararlaştırılabilir.
Her özel sağlık sigortasının yasal sağlık sigortası tarafından sunulan temel sağlık hizmetleri ile hemen hemen eşdeğer bir temel tarife sunması gerekmektedir. Aile üyeleri için genel olarak ek sigorta primi ödemeniz gerekmektedir. Özel sigortalı olanlar genellikle doktor, hastane ve ilaç masraflarını kendileri önden öderler ve daha sonra bu masrafların tamamı veya bir miktarı kendilerine iade edilir.
Almanya’da 35 yaşını dolduran herkes için her üç senede bir kalp damar hastalıkları, diyabet veya şeker hastalığı ve böbrek hastalıkları erken teşhisi için sağlık muayenesi olma (Check-up) hakları bulunmaktadır. Ayrıca 35 yaşını dolduranlar için her iki yılda bir cilt kanseri erken teşhis muayene hakkı bulunmaktadır. Her kadın 20 yaşından itibaren yılda bir kere rahim ağzı kanseri erken teşhisi için sağlık muayenesi, 30 yaşından itibaren yılda bir kere olmak üzere göğüs kanseri erken teşhisi için sağlık muayenesi olabilir. Her erkek için de 45 yaşından itibaren yılda bir kere olmak üzere prostat kanseri erken teşhisi için sağlık muayenesi yaptırmak ücretsizdir. Bu hizmetlerden hem yasal sağlık sigortası hem de özel sağlık sigortası yaptırmış olanlar ve onlara bağlı aile üyeleri ücretsiz olarak faydalanabilir.
Bağlı bulunduğunuz sigorta kurumunuzu değiştirmek isterseniz iki ay önceden yazılı olarak başvurmanız gerekmektedir. Ayrıca bağlı bulunduğunuz sigorta kurumunda 18 ay kalma zorunluluğunuz vardır. Eğer sigorta kurumunuz ek prim ödemesi getiriyor veya primi arttırıyorsa, ne kadar süredir sigortalı olduğunuza bakılmaksızın bu kurumdan ayrılabilir ve başka bir sigorta kurumuna geçebilirsiniz.
Sağlık hizmetlerinden faydalanmak istediğinizde elektronik sağlık kartınızı her zaman yanınızda bulundurmalısınız. Elektronik sağlık kartında isminiz, doğum tarihiniz ve adresiniz ayrıca sağlık sigorta numaranız ve sigortalılık durumunuz (üye, aile bireyi olarak sigortalılık ya da emeklilik) gibi zorunlu bilgiler bulunmaktadır. Elektronik sağlık kartında ayrıca vesikalık fotoğrafınız yer alır.